Χίλια διακόσια χρόνια οπίσ`, οκτακόσια χρόνια μετά τον Χριστόν και Κύριον εμούν, ο Βασιλέας σήν Πόλιν έδωκεν διαταγήν σα φουσάτα της Ρωμανίας, για να κρούγουν τους Άστατους Παυλικιάνους σο Κυνοχώριον. Αούτοι Ρωμαίοι πα ήτανε, με τοι τ`εμετέροις εντάμαν, αλλά την πίστιν εμούν αλλάξανε κι εγέντανε αιρετικοί.
Ατότε πολλά φουρτούνας έρθανε σην Λαοδικείαν, σην Νεοκαισάρειαν, σην Αμάσειαν, σην Ευδοκιάδαν και σ` όλια τα μέρια τ` αφκά της Μαυροθάλασσας, ους το όριον της Νικοπόλεως και της Χερρίανας.
Τα φουσάτα του Βασιλέα έκρουσαν τους αιρετικούς κι αούτοι επήγαν αφ`κά ασήν Σεβάστειαν, σουμά σον Εμίρη της Μελιτηνής, τον άπιστον Σαρακηνόν. Αούτος έδωκε αυτοίς μέρια για να στέκουνται και μετ` εκείνον και με τ`ς Αρμενάντ` να πολεμάνε την Ρωμανίαν.
Αέτσ` εποίησαν «βασίλειον ελλενικόν» και τρανόν καστροπολιτείαν σ`κώσανε, τον Αργαούν. Επ` έκει ερχόντουσαν σ` εμέτερα τα μέρια ούλ` εντάμαν, Παυλικιάνοι, Σαρακηνοί και Αρμενάντ` και πολλά εβασάνιζαν την Ρωμανίαν.
Ατότε πολλά φουρτούνας έρθανε σην Λαοδικείαν, σην Νεοκαισάρειαν, σην Αμάσειαν, σην Ευδοκιάδαν και σ` όλια τα μέρια τ` αφκά της Μαυροθάλασσας, ους το όριον της Νικοπόλεως και της Χερρίανας.
Τα φουσάτα του Βασιλέα έκρουσαν τους αιρετικούς κι αούτοι επήγαν αφ`κά ασήν Σεβάστειαν, σουμά σον Εμίρη της Μελιτηνής, τον άπιστον Σαρακηνόν. Αούτος έδωκε αυτοίς μέρια για να στέκουνται και μετ` εκείνον και με τ`ς Αρμενάντ` να πολεμάνε την Ρωμανίαν.
Αέτσ` εποίησαν «βασίλειον ελλενικόν» και τρανόν καστροπολιτείαν σ`κώσανε, τον Αργαούν. Επ` έκει ερχόντουσαν σ` εμέτερα τα μέρια ούλ` εντάμαν, Παυλικιάνοι, Σαρακηνοί και Αρμενάντ` και πολλά εβασάνιζαν την Ρωμανίαν.
Οι τ`εμετέροι Ρωμαίοι, σην Νικόπολιν και σην Χερρίαναν και σην Κελτζηνήν και σα Σάταλα, εφύλαγαν τα άκρας της Ρωμανίας, για τ`ατό Ακρίτες ήσαντε.
Αέτσ` εδέβανε τα χρόνια. Οι Άστατοι οι Παυλικιάνοι έκρουαν, οι τ`εμετέρ` έκρουαν οπίσ`, ο πόλεμον εκράταγε και πολλά τυραννίας είχεν το έθνος εμούν.
Σον Αργαούν οι Παυλικιάνοι είχανε Δάσκαλον και Κεφαλήν, τον Σέργιον τον Τυχικόν. Πολλά ακούγανε ατόν κι αούτος όλο έλε`εν «να κρούετε την Ρωμανίαν».
Έδωκεν ο Θεόν και έρθεν έναν ημέραν ευλο`ημένον. Έτονε σα οκτακόσια τριανταπέντε χρονίας, ύστερον ασόν Χριστόν. Ασ` έναν μικρόν κάστρον της Νικοπόλεως, το Καστέλλον, ένας τ`εμέτερος, Ρωμαίος Ακρίτης, επήγεν σον Αργαούν και εύρε τον Σέργιον απάν` σο όρος, να ευτάει δουλείας. Έκρουσεν την κεφαλήν ατ` με το τζικούρ` κι εφέκεν ατόν σον τόπον. Αέτσ` εσκότωσεν τον Σέργιον κι επέμνανε μανάχοι οι Παυλικιάνοι.
Αούτον τον Ρωμαίον τον Ακρίτην, τ` όνομα τ` έτονε Τζανίων, ασό Καστέλλον της Νικοπόλεως.
Επ` έκει ο πόλεμον εκράτησε κι όντες έρθανε οι Τουρκάντ`, αούτοι οι Παυλικιάνοι εγέντανε μουσουλμάνοι, αλλά κ`έτονε αμόν τοις άλλοις. Αούτοι, αέτσ` λέγουν οι παλαιοί, εγέντανε Μπεκτασήδες, Κιζιλμπάσηδες.
Εδέβανε χρόνια πολλά, έρθεν η χρονία σα δύο χιλιάδας δεκαέξι.
Εκεί απάν` ασήν Μαλάτειαν, των παλαιών την Μελιτηνήν, ένας Ρωμαίος μαναχός πορεύεται. Επέρασεν τον ποταμόν Ευφράτην και σα ερημίας κάτ` αραεύει. Όντες ευρίκ` ατό, στέκεται. Αδακά έν` ο παλαιόν ο Αργαούς. Οσήμερον Αργουβάν λέγουν ατόν οι Τουρκάντ`. Και ούλ` αδακά ατώρα έν` Μπεκτασήδες, Κιζιλμπάσηδες κι έχουν αντέτια μυστικά ασά παλαιά και μαναχόν αούτοι εξέρουνε και σε κανένανε `κί μαρτυρούν ατά…
Κι αούτον ο Ρωμαίον σο όρος απάν` του Αργαούνος εξέβεν, μαναχόν κάθεται κά` κι ελέπει και στοχάζεται. Το σόιν ατ` εν ασήν Νικόπολιν. Ασό χωρίον Ασάρτζουχ, ντο έλε`αν ατό ασά παλαιά Καστέλλον οι Ρωμαίοι και έχει απάν` ατ` το κάστρον το ρωμαίικον το παλαιόν. Όντες έρθαν οι Τουρκάντ` είπαν ατό Χισάρτζουκ, ντο έν` το Καστέλλον σα ρωμαίικα. Επ`έκει επέμνε τ` όνομαν Ασάρτζουχ και είχεν όλα τα χρονίας μαναχόν Ρωμαίους να στέκουν αδακά, σην ρίζα `τουν. Τουρκάντ` και μουσουλμάν` σ` αούτον το χωρίον καμμίαν `κί ήσαντε.
Αούτοι οι Ρωμαίοι, ασό Καστέλλον / Ασάρτζουχ της Νικοπόλεως, την πατρίδα `τουν εχάσανε σα χίλια εννιακόσια εικοσιτέσσερα. Αφήκανε την ρίζα `τουν με το ζόριν κι έφυ`αν σην Ελλάδα. Εντάμαν και το σόιν των Τζανάντων Πετράντων. Γέννημα θρέμμα ασό Καστέλλον / Ασάρτζουχ, επήγανε και σ` άλλα χωρία της Νικοπόλεως, σην Λίτζασαν, σην Κόρατζαν και σο Κιράτζ, αμά και σην Ρουσίαν, σο Καρς, σην Κριμαίαν, σην Αμερικήν και σην Γαλλίαν και σην Ελλάδαν πρόσφυγες, σον Αμυγδαλεώναν Καβάλας, σην Πυλαίαν Έβρου, σην Λεύκην Καβάλας, σα Κασσιτερά Ροδόπης, σην Ολυμπιάδαν Λάρισας, σον Σκοπόν Καβάλας, σην Ευκαρπίαν Κιλκίς. Ούλ` Τζανάντοι Πετράντοι κι αούτο τ` όνομαν άλλον σόιν ουκ είχεν, κι επ`έκει εγένταν Τζανίδης, Τζανοσίδης, Πετρίδης και Τασιάδης.
Αέτσ` κι αούτον ο Ρωμαίον οσήμερον, ο Τζανάντης ασό Καστέλλον της Νικοπόλεως, εύρεν τον Αργαούν και στέκεται κι ελέπει και στοχάζεται, τον Ρωμαίον Ακρίτην ασό Καστέλλον της Νικοπόλεως, τον Τζανίωνα.
Χίλια εκατόν ογδονταένα χρόνια μετά…
Εκεί απάν` ασήν Μαλάτειαν, των παλαιών την Μελιτηνήν, ένας Ρωμαίος μαναχός πορεύεται. Επέρασεν τον ποταμόν Ευφράτην και σα ερημίας κάτ` αραεύει. Όντες ευρίκ` ατό, στέκεται. Αδακά έν` ο παλαιόν ο Αργαούς. Οσήμερον Αργουβάν λέγουν ατόν οι Τουρκάντ`. Και ούλ` αδακά ατώρα έν` Μπεκτασήδες, Κιζιλμπάσηδες κι έχουν αντέτια μυστικά ασά παλαιά και μαναχόν αούτοι εξέρουνε και σε κανένανε `κί μαρτυρούν ατά…
Κι αούτον ο Ρωμαίον σο όρος απάν` του Αργαούνος εξέβεν, μαναχόν κάθεται κά` κι ελέπει και στοχάζεται. Το σόιν ατ` εν ασήν Νικόπολιν. Ασό χωρίον Ασάρτζουχ, ντο έλε`αν ατό ασά παλαιά Καστέλλον οι Ρωμαίοι και έχει απάν` ατ` το κάστρον το ρωμαίικον το παλαιόν. Όντες έρθαν οι Τουρκάντ` είπαν ατό Χισάρτζουκ, ντο έν` το Καστέλλον σα ρωμαίικα. Επ`έκει επέμνε τ` όνομαν Ασάρτζουχ και είχεν όλα τα χρονίας μαναχόν Ρωμαίους να στέκουν αδακά, σην ρίζα `τουν. Τουρκάντ` και μουσουλμάν` σ` αούτον το χωρίον καμμίαν `κί ήσαντε.
Αούτοι οι Ρωμαίοι, ασό Καστέλλον / Ασάρτζουχ της Νικοπόλεως, την πατρίδα `τουν εχάσανε σα χίλια εννιακόσια εικοσιτέσσερα. Αφήκανε την ρίζα `τουν με το ζόριν κι έφυ`αν σην Ελλάδα. Εντάμαν και το σόιν των Τζανάντων Πετράντων. Γέννημα θρέμμα ασό Καστέλλον / Ασάρτζουχ, επήγανε και σ` άλλα χωρία της Νικοπόλεως, σην Λίτζασαν, σην Κόρατζαν και σο Κιράτζ, αμά και σην Ρουσίαν, σο Καρς, σην Κριμαίαν, σην Αμερικήν και σην Γαλλίαν και σην Ελλάδαν πρόσφυγες, σον Αμυγδαλεώναν Καβάλας, σην Πυλαίαν Έβρου, σην Λεύκην Καβάλας, σα Κασσιτερά Ροδόπης, σην Ολυμπιάδαν Λάρισας, σον Σκοπόν Καβάλας, σην Ευκαρπίαν Κιλκίς. Ούλ` Τζανάντοι Πετράντοι κι αούτο τ` όνομαν άλλον σόιν ουκ είχεν, κι επ`έκει εγένταν Τζανίδης, Τζανοσίδης, Πετρίδης και Τασιάδης.
Αέτσ` κι αούτον ο Ρωμαίον οσήμερον, ο Τζανάντης ασό Καστέλλον της Νικοπόλεως, εύρεν τον Αργαούν και στέκεται κι ελέπει και στοχάζεται, τον Ρωμαίον Ακρίτην ασό Καστέλλον της Νικοπόλεως, τον Τζανίωνα.
Χίλια εκατόν ογδονταένα χρόνια μετά…
Νίκος Πετρίδης
Αργαούς Μελιτηνής – Σεπτέμβριος 2016
Αργαούς Μελιτηνής – Σεπτέμβριος 2016
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΠΗΓΩΝ:
-Πέτρος Σικελιώτης (870 μΧ)
Ιστορία χρειώδης έλεγχός τε και ανατροπή αιρέσεως των Μανιχαίων, των και Παυλικιανών λεγομένων:
«…Αμηράς δε τότε των εκείσε όντων Σαρακηνών, υπήρχεν ο Μονοχεράρης. Λαβόντες τοίνυν παρ` αυτού οι Άστατοι τον Αργαούν, κατώκησαν εκείσε. Και ούτως επισυναχθέντες εκ πάντων των μερών, ήρξαντο πραιδεύειν την Ρωμανίαν.
Ο δε Σέργιος συνοικήσας μετά των μαθητών αυτού εις τον Αργαούν επί χρόνους τινάς, ύστερον εκ δικαιοκρισίας Θεού, αξίνη εκκοπείς, ως την εκκλησίαν του Θεού διχοτομήσας, εις πυρ αιώνιον βάλλεται.
Ο γαρ Τζανίων, ο από Καστέλλον της Νικοπόλεως ων, εις όρον αυτόν ευρηκώς άνωθεν του Αργαού σανίδας εργαζόμενον, την αξίνην εκ των χειρών αυτού λαβών, πατάξας τούτον απέκτεινεν».
Ιστορία χρειώδης έλεγχός τε και ανατροπή αιρέσεως των Μανιχαίων, των και Παυλικιανών λεγομένων:
«…Αμηράς δε τότε των εκείσε όντων Σαρακηνών, υπήρχεν ο Μονοχεράρης. Λαβόντες τοίνυν παρ` αυτού οι Άστατοι τον Αργαούν, κατώκησαν εκείσε. Και ούτως επισυναχθέντες εκ πάντων των μερών, ήρξαντο πραιδεύειν την Ρωμανίαν.
Ο δε Σέργιος συνοικήσας μετά των μαθητών αυτού εις τον Αργαούν επί χρόνους τινάς, ύστερον εκ δικαιοκρισίας Θεού, αξίνη εκκοπείς, ως την εκκλησίαν του Θεού διχοτομήσας, εις πυρ αιώνιον βάλλεται.
Ο γαρ Τζανίων, ο από Καστέλλον της Νικοπόλεως ων, εις όρον αυτόν ευρηκώς άνωθεν του Αργαού σανίδας εργαζόμενον, την αξίνην εκ των χειρών αυτού λαβών, πατάξας τούτον απέκτεινεν».
-Μέγας Φώτιος, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, ο Ομολογητής (περ. 880 μΧ)
Περί Μανιχαίων:
«Γίνεται δη και Σέργιος, ου πολλάκις έσχεν μνήμην ο λόγος εκείσε, και χρόνον τινά τους φυγάσι διατρίψας και βαθύνας αυτοίς επί πλέον της ασεβείας τα δόγματα, την άνωθεν όμως δίκην ού διαδρίσκει. Ξυλουργίας ην ο καιρός και τεκτονικής ο Σέργιος ουκ αμελέτητος ην, και δη και συνήθης ην κεχρήσθαι τη τέχνη και εις σανίδας αποξέειν των πρέμνων τα επιτήδεια. Ούτος κατά το σύνηθες εις το παρακείμενον όρος του Αργαού παραγεγονώς έπραττεν τα αυτού και εις σανίδας τα ξύλα απέξεεν. Προς ταύτη δε όντα τη εργασία Τζανίων όνομα, γένος εκ Νικοπόλεως, ευσεβής την θρησκείαν, την γνώμην ανδρείος και τας χείρας παραπλήσιος, ως είδεν ούτω τον θεομάχον ταις μαγγανείαις αυτού τεθαρρηκότα και ταις γοητείαις την ζωήν καταπεπιστευκότα και καταμόνας ξυλουργείν επηρμένον, μέγα τι και διάτορον κατά του απατεώνος εμβοήσας και τη φωνή φόβου τε και εκπλήξεως πληρώσας, αφαιρείται μεν αυτός άνοπλος ων την αξίνην των χειρών, παίει δε τον πλάνον καιρίαν, και αυταίς ταις πληγαίς ο πικρός επηκολούθησε του αλιτηρίου θάνατος».
Περί Μανιχαίων:
«Γίνεται δη και Σέργιος, ου πολλάκις έσχεν μνήμην ο λόγος εκείσε, και χρόνον τινά τους φυγάσι διατρίψας και βαθύνας αυτοίς επί πλέον της ασεβείας τα δόγματα, την άνωθεν όμως δίκην ού διαδρίσκει. Ξυλουργίας ην ο καιρός και τεκτονικής ο Σέργιος ουκ αμελέτητος ην, και δη και συνήθης ην κεχρήσθαι τη τέχνη και εις σανίδας αποξέειν των πρέμνων τα επιτήδεια. Ούτος κατά το σύνηθες εις το παρακείμενον όρος του Αργαού παραγεγονώς έπραττεν τα αυτού και εις σανίδας τα ξύλα απέξεεν. Προς ταύτη δε όντα τη εργασία Τζανίων όνομα, γένος εκ Νικοπόλεως, ευσεβής την θρησκείαν, την γνώμην ανδρείος και τας χείρας παραπλήσιος, ως είδεν ούτω τον θεομάχον ταις μαγγανείαις αυτού τεθαρρηκότα και ταις γοητείαις την ζωήν καταπεπιστευκότα και καταμόνας ξυλουργείν επηρμένον, μέγα τι και διάτορον κατά του απατεώνος εμβοήσας και τη φωνή φόβου τε και εκπλήξεως πληρώσας, αφαιρείται μεν αυτός άνοπλος ων την αξίνην των χειρών, παίει δε τον πλάνον καιρίαν, και αυταίς ταις πληγαίς ο πικρός επηκολούθησε του αλιτηρίου θάνατος».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου